به بهانه زادروز ملاصدرای شیرازی

محمّد بن ابراهیم قوامی شیرازی، ملقّب به صدرالمتألهین یا ملاصدرا در ظهر روز نهم جمادی‌الاولی سال 980 قمری دیده به جهان گشود. پدر او خواجه ابراهیم قوامی مردی پرهیزگار، دیندار و دوستدار دانش و معرفت بود. در زمان حیات ملاصدرا، شیراز دارای حکومت مستقلی بود و حکمرانی آن به برادر شاه واگذار گردید که ‌پدر ملاصدرا به عنوان معاون او و دومین شخصیت مهم آن منطقه به شمار می‌رفت. به نظر می‌رسید تنها موهبتی که خداوند به او ارزانی نداشته است، داشتن فرزند باشد؛ امّا سرانجام درخواست‌ها و دعاهای این مرد پاک و زاهد بی‌جواب نماند و خدا بهترین پسران را به او ارزانی کرد که او را محمّد ملقّب به صدرالدین نام نهاد؛ به آن امید که عالی‌ترین شخصیت مذهبی گردد. در دوران جوانی، صدرالمتألهین جوان با شیخ بهایی آشنا گردید که سنگ بنای شخصیت علمی و اخلاقی ملاصدرا توسط این دانشمند جهاندیده‏ی کم نظیر بنا نهاده شد و تکمیل این بنای معنوی را استاد دیگرش، دانشمند سترگ و استاد علوم دینی و الهی و معارف حقیقی و اصول یقینی، سید امیرمحمد باقر بن شمس‏الدین مشهور به میرداماد عهده‌دار گشت.
صدرالمتألهین حکیم خانه به دوشی بود که به جرم آزادگی روح و فکر مجبور شد تا از پایتخت و پایتخت‌نشینان روی گرداند. وی در مقدمه‏ی کتاب اسفار دلایل بیزاری خود را از جاهلان فرزانه‏نمای زمان خود و عزلت و تصوف خویش را در کهک (روستایی دورافتاده در سی کیلومتری شهر مقدس قم) بیان داشته است. پس از بازگشت به شیراز، شهرت صدرای شیرازی عالمگیر شده بود و طالبان حکمت از نواحی و اطراف برای درک فیض به حضورش می‌شتافتند.
آثار:
1- الحکمه العرشیه
2- الحکمه المتعالیه فی الاسفار العظیمه الاربعه
3- المعه المشرقیه فی الفنون المنطقیه
4- المبدا و المعاد
5- المشاعر
6- المظاهر الالهیه فی الاسفار علوم الکاملیه
7- الشواهد الربوبیه فی مناهج السلوکیه
8- التصور و التصدیق
9- الوریده القلبیه فی معارفه الربوبیه
10- اسرار الایات و الانوار البینات
11- دیوان اشعار
12- حدوث العالم
13- اکسیرالعارفین فی المعارفه طریق الحق و الیقین
14- اعجاز النعمین
15- کسرالاصنام الاجاهلیه فی ذم المتصوفین
16- مفاتیح الغیب
17- متشابهات القرآن
18- رساله سه اصل
وفات:
حکیم وارسته در طول عمر 71 ساله‌اش، هفت بار با پای پیاده به حج مشرف شد و گل تن را با طواف کعبه دل صفا بخشید و در آخر نیز سر بر این راه نهاد و به هنگام آغاز سفر هفتم یا در بازگشت از آن سفر، به سال 1050 ه .ق در شهر بصره تن رنجور را وداع نمود و در جوار حق آرام گرفت و در همان جا به خاک سپرده شد. اگرچه امروز اثری از قبر او نیست، امّا عطر دلنشین حکمت متعالیه از مرکب نوشته‌هایش همواره مشام جان را می‌نوازد.
#ملاصدرا
#صدرالمتالهین